Bodem

Samen de diepte in: De balans tussen beschermen en benutten

dinsdag 17 november 2020

Met de komst van de Omgevingswet zegt Nederland de sectorale aanpak van het bodemwerkveld vaarwel. Decentrale overheden hebben onder de Omgevingswet de opgave om zich in te zetten voor een integrale benadering van beleid op het gebied van de fysieke leefomgeving. In het project ‘Samen de diepte in’ – uitgevoerd door het consortium van Tauw, RHDHV en Witteveen+Bos in het kader van het kennisprogramma van het Uitvoeringsconvenant Bodem & Ondergrond– zijn we op zoek gegaan naar de nieuwe en hernieuwde rol van het domein bodem en ondergrond.

Het doel van het project ‘Samen de diepte in’ is om lokale overheden te activeren om aan de slag te gaan met het verwerken van bodem & ondergrond in de Omgevingswet. Dit doen we in een 6-tal regio’s: Drenthe, Gelderland, Midden-Holland, Midden- en West Brabant, Twente en Zaanstad. Het project is eind 2018 gestart, en is nu bijna afgerond. In de afgelopen twee jaar hebben we in de zes regio’s allerlei geleerde lessen en ervaringen opgehaald. Een belangrijke constatering: er speelt veel in relatie tot bodem en ondergrond. Vrijwel alle regio’s hebben vragen over - of te maken met -  opgaven als de energietransitie en klimaatverandering. Afhankelijk van de regio komen daar uiteenlopende vraagstukken bij over bijvoorbeeld drinkwater, voedselveiligheid, biodiversiteit, infrastructuur en woningbouw. Deze opgaven hebben allemaal een ondergrondcomponent in zich. De balans tussen beschermen en benutten is van groot belang. Welke bijdrage kan de bodem leveren aan het oplossen van (nieuwe) maatschappelijke opgaven en welke randvoorwaarden dienen meegenomen te worden?

De ervaringen en inzichten uit het project komen uiteindelijk samen in het concept ‘Huiswerk klaar’.  Daarbij is gezocht naar samenspel tussen Omgevingswet, maatschappelijke opgaven en het bodem- en watersysteem. Om dat samenspel goed voor elkaar te krijgen is voorbereiding op meerdere fronten nodig. Dat hebben we samengevat in acht speelkaarten. De speelkaarten bieden een overzicht van wat je kunt doen voor een goede voorbereiding voor ‘bodem onder de Omgevingswet’. Dan gaat het niet alleen om de inhoud van duurzaam bodemgebruik, maar ook over systeem-, organisatie-, en informatievraagstukken. Het daagt overheden uit om zich voor te bereiden op de toekomst met de juiste informatie en de juiste middelen, maar is ook een aanmoediging om voortdurend in dialoog te gaan met beleidsmakers, uitvoeringspraktijk en beheerders binnen en buiten de eigen organisatie.

Op de website www.samendedieptein.nl worden de speelkaarten nu één voor één gepubliceerd. Per kaart wordt toegelicht waarom je deze kaart zou moeten spelen, hoe je de kaart speelt en welke tools en middelen daarvoor beschikbaar zijn. Alle kaarten zijn relevant en belangrijk, maar de volgorde waarin de kaarten worden gespeeld liggen niet vast. Je zou het spelenderwijs kunnen oppakken: welke kaarten heb je al voldoende gespeeld, welke moet je nog spelen en welke prioriteit of volgorde hanteer je daarbij om het bodembeheer van de toekomst in de regio vorm te geven?

Samen de diepte in heeft samen met Scobe de cursusdagen bodem in de energietransitie en bodem in klimaatadaptatie ontwikkeld. Deze zijn zowel als (maatwerk) incompany als regulier te volgen. De reguliere cursus staat gepland op 8 februari en 1 maart. 

 

naar nieuwsoverzicht