Bodem

Inzicht bodemspecialist in grondexploitatie scheelt tijd en geld

dinsdag 31 oktober 2023

Het werk van een bodemspecialist verandert. Een verschuiving van sec de eigen expertise naar een leidende, integrale rol bij ruimtelijke ontwikkelingen vraagt andere kennis en vaardigheden. Dat betekent ook knowhow van financiële aspecten bij ruimtelijke ontwikkelingen. Scobe sprak met Thomas van Oosten, planeconoom bij Stadkwadraat, over het belang van het vroegtijdig betrekken van bodem bij ruimtelijke ontwikkelingen en wat daar voor nodig is.

Is bodem nog steeds een ondergeschoven kindje?
‘De afgelopen jaren speelt bodem een steeds centralere rol bij gebiedsontwikkelingen, of althans, dat zou moeten. Het Rijk heeft aangegeven dat bodem leidend moet zijn. Dat komt onder meer door klimaatissues. Voornamelijk in de randstad en in riviergebieden is dit heel belangrijk. In de praktijk hebben we nog wel wat meters te maken met elkaar. Bodem moet een actievere rol pakken en vanuit de andere disciplines moet bodem actiever worden betrokken.

Waarom is die leidende rol voor bodem essentieel?

‘Als een bodemspecialist eerder meekijkt bij een ruimtelijke ontwikkeling kunnen zowel kansen als risico’s aan de voorkant worden ingeschat en beprijst. Zo kunnen hoge kosten en vertraging worden voorkomen. Daar kunnen we met elkaar echt nog stappen in maken, want dit gebeurt nog te weinig. Zo hadden we een project waar al een ontwerp voor lag en de intentieverklaringen met de ontwikkelaars waren getekend. We waren dus best ver in het proces.

Helaas werd daarna pas gekeken naar de bodemsituatie. We hadden al gezien dat er een rioolleiding lag, maar uit de bodemcheck werd duidelijk dat dit een hele belangrijke leiding was. Verleggen bleek veel te kostbaar. Hadden we dit gelijk aan de voorkant geweten, dan had dit tijd en geld bespaard. Nu moeten de plannen worden gewijzigd. Dat betekent hogere kosten en een langer planproces. Zonde!

Eigenlijk zou er daarom gelijk aan de start van een ontwikkeling gelijk een soort bodem quickscan moeten worden gedaan. Hoe is de bodemgesteldheid? Welke leidingen en kabels liggen er? Hoe belangrijk zijn deze?’

Welke kennis over de financiële aspecten zouden bodemspecialisten kunnen helpen?
‘Als bodemspecialisten al bij de start aansluiten bij ruimtelijke ontwikkelingen, is het handig dat ze weten hoe processen en berekeningen werken. Bijvoorbeeld hoe een grondexploitatie eruit ziet. Hoe deze is opgebouwd en welke onderdelen hiervan de bodem raken. Daarnaast is er ook nog een gebiedsexploitatie.

Het is belangrijk dat het verband tussen deze exploitaties bij bodemspecialisten bekend is. Hoe zijn vastgoed, de grondexploitatie en parkeren met elkaar verweven? Wat als er sprake is van placemaking of deelmobiliteit? Hoe kan bodem hieraan bijdragen? Meer kennis bij bodemspecialisten over andere disciplines zorgt voor betere samenwerking. Maar dit geldt overigens ook voor de kennis bij de andere disciplines over bodem.
Aan de voorkant kunnen bodemspecialisten meedenken aan energieoplossingen voor het gebied. Wat is er technisch mogelijk? Past dit financieel in de exploitatie?  Zijn er meer toekomstgerichte oplossingen, die nu misschien wat meer kosten, maar wel beter passen bij de ontwikkeling? Bodem kan echt het verschil maken.’


Thomas geeft de masterclass Financiële aspecten van gebiedsontwikkeling/integrale businesscase, onderdeel van de opleiding Gebiedsregisseur vanuit bodem en water. In deze 7-daagse cursus ontdek je welke vragen vanuit de gebiedsontwikkeling spelen en weet hoe deze partijen aankijken tegen bodemvraagstukken. Je leert verder kijken dan je eigen expertise en organisatie waardoor beter meegroeit in alle ontwikkelingen én zelf een leidende rol kunt spelen. Meer weten? Klik dan hier.