Bodem

Water en bodem sturend? Hoe dan?

dinsdag 17 januari 2023

Het valt ons op dat het in de kamerbrief over Water en Bodem sturend vooral over de wateropgaven lijkt te gaan en veel minder over de ruimtelijke opgaven (met uitzondering van het stuk over de bebouwde omgeving). Volgens één van de commissieleden: “het stuk ademt bodem- en waterbeleid maar niet ruimtelijke ordeningsbeleid”. Met commissie wordt bedoelt de Review Commissie die de brief Bodem en Water Sturend heeft beoordeeld.

In de brief over Water en Bodem Sturend (WBS) wil het Rijk via een ruim dertigtal structurerende keuzes water en bodem sturend laten zijn bij ruimtelijke inrichting. Daarbij is het uitgangspunt dat wij ons moeten aanpassen aan wat het water- en bodemsysteem aan kan. Hierin staat ook centraal dat er niet afgewenteld moet worden: niet op de volgende generatie, niet naar andere gebieden/functies, en niet van privaat naar publiek. 

Hoe dan?

De vraag is dan natuurlijk aan de orde hoe dat allemaal moet. “Je kunt het water wel de vrije loop laten” maar daarmee is er geen oplossing hoe nu verder. Dat vraagt om integrale maatregelen op gebiedsniveau. De oplossing lijkt te zitten in een gebiedsgerichte benadering. Ingezet vanuit de grondwaterproblematiek, is dat ook logisch. Naast een beoordeling van de omgevingskwaliteit van water, bodem en ondergrond, wat beter het integrale welzijn reflecteert, is dit ook voor de koppeling met de bovenwereld veel beter. Dit zowel in ruimtelijke, als in financiële als juridische zin. 1 miljoen euro vinden in de gebiedsontwikkeling om bodem en water problemen op te lossen is veelal simpeler dan met subsidies. Juridisch zijn er in -tot nog toe veelal onbenutte- mogelijkheden om de bodem te beschermen. Bovendien biedt de koppeling met het landelijk gebied veel kansen. Zeker nu we omgevingsvisies, omgevingsplannen en programma’s maken. Voorts staan thema’s als klimaatadaptie en energietransitie hoog op de beleidsagenda. Kansen voor water en bodem te over.  Op gemeentelijk niveau betekent bodem – en water sturend zeker niet dat er niets behoeft te veranderen, maar hier zijn in de goede afstemming ook de middelen te vinden om verandering, zoals rest-verontreinigingen aan te pakken.

Uiteraard moet dit alles zorgvuldig lokaal uitgewerkt en afgewogen worden. Twee punten van aandacht zijn er wel. De brief ademt heel veel meekoppelkansen en wil in één slag wel heel veel problemen oplossen. De vraag is of dit hier en daar niet te ambitieus is.  Laat water en bodem echt sturend zijn. Vanuit water en bodem hebben we veel kennis, maar we moeten dat verbinden met de bovenwereld. Zowel in de stad als op het platteland.

naar nieuwsoverzicht