Bodem

#1 Praktijkcasus: Bodem en watersturend in Westergouwe Gouda

donderdag 2 februari 2023

Westergouwe (circa 4.500 woningen) is een grote nieuwbouwwijk en wordt in stappen ontwikkeld en gebouwd. De eerste woningen zijn in 2016 opgeleverd en uiteindelijk zal de wijk omstreeks 2034 helemaal af zijn. De bouwlocatie ligt ten zuidwesten van Gouda en ten noorden van de kern Moordrecht en maakt deel uit van de Zuidplaspolder, nagenoeg het laagste punt van Nederland (-6 m), met een slappe veen/kleibodem dat ook begrensd wordt door de veel hoger gelegen Hollandse IJssel. Klimaatadaptatie speelt een belangrijke rol in de gebiedsontwikkeling en leidt tot concrete maatregelen voor waterveiligheid, waterberging en hittestress.

Duurzaamheid

Westergouwe heeft hoge ambities op het gebied van duurzaamheid. Door de aanleg van het natuur- en recreatiegebied, ecologische voorzieningen, groene assen en brede watergangen met natuurlijke oevers, wordt Westergouwe een bio-diverse wijk. Uiteraard wordt de wijk ook aardgasloos, zijn de woningen deels nul-op de meter en krijgen de straten standaard LED-verlichting.

Door de realisatie van veel water en groen kan Westergouwe een zware regenbui goed aan. De hemelwaterafvoer is afgekoppeld van het riool en wordt opgevangen in de grote waterplas met wooneilanden en in het natuur- en recreatiegebied. Het water wordt hiermee in het eigen gebied vastgehouden en na enkele dagen langzaam afgevoerd richting het gemaal van de Zuidplaspolder.

Grondverbetering

Voorafgaand aan het bouwrijp maken van de gronden, vindt grondverbetering plaats. Dit wordt gedaan door de grond te laten inklinken door middel van een zogenaamde ‘overhoogte’ van zand. Hierdoor is de inklinking na bouwen beperkt en zullen de tuinen van bewoners minder zakken. De grondverbetering is zo ingestoken dat  een grotere infiltratiecapaciteit mogelijk is dan normaal en die samen met de grote waterbergingscapaciteit in de waterplas en watergangen zorgt voor een waterrobuust bodem- en watersysteem.

Hiernaast krijgt Westergouwe nog andere voorzieningen waardoor de wijk nog beter bestand is tegen hittestress en wolkbreuken. Voorbeelden hiervan zijn het gebruik van doorlatende verharding dat zorgt voor infiltratie van hemelwater in de bodem en de realisatie van veel openbaar groen dat zorgt voor een koelende werking tijdens warme zomerdagen.

In de loop van de tijd nam de aandacht voor onderwerpen als klimaatadaptatie en energietransitie toe. Daarom neemt het Projectbureau Westergouwe alles wat hierbij een rol speelt mee. Zo wordt nu o.a. gebruik gemaakt van warmte uit de bodem. Een mooie trend, want het is comfortabel maar ook goed voor de omgeving en ook voor de portemonnee.

Uiteraard heeft dit alles een prijskaartje. Bodem en water sturend gaan niet voor niets. Maar met 4.500 woningen in een groot gebied is er ook veel mogelijk. De woningen betalen meer dan € 10.000 voor dergelijke aanpassingen.

Klimaatadaptatie

Westergouwe verdient volgens bestuurders en ontwikkelaars het predicaat klimaatadaptief. Maar was het wel zo slim om juist hier een nieuwe wijk te plannen? Wat zijn de leerpunten uit dit project?

  • Om klimaatadaptatie van de grond te krijgen is een intensieve en constructieve samenwerking met het Waterschap/ Hoogheemraadschap van belang: samen de doelstellingen formuleren!
  • Daarnaast zien alle initiatiefnemers van Westergouwe (VolkerWessels, Heijmans en gemeente Gouda) het belang/ nut en noodzaak van het doorvoeren van klimaatmaatregelen. Deze klimaatmaatregelen worden ‘vermarkt’ als kwaliteit en toegevoegde waarde voor het vastgoed. Het is onderdeel van de gebiedspromotie van Westergouwe en wordt gezien als positief onderscheidende factoren.
  • Door de maatregelen te labelen als ‘het nieuwe normaal’ worden ze niet gezien als extra’s maar als vaststaand gegeven.

Bronnen:
https://westergouwe.nl/
https://www.planviewer.nl/imro/files/NL.IMRO.1892.BpWestergouwe-Va01/t_NL.IMRO.1892.BpWestergouwe-Va01.pdf
https://klimaatadaptatienederland.nl/?ActLbl=westergouwe&ActItmIdt=202888

naar nieuwsoverzicht