Verborgen machten in de grondmarkt: wat kan de corporatie doen?

Uit het genoemde onderzoek "Concentraties in de nieuwbouwmarkt"  van o.a. Erwin van der Krabben, docent bij Scobe, blijkt dat vooral bij middelgrote gemeenten, ontwikkelaars en bouwers van nieuwbouwwoningen een flinke vinger in de pap hebben. Dit komt doordat zij de grond bezitten waarop de nieuwe woningen moeten worden gebouwd. Hierdoor hebben zij veel invloed op de plannen en onderhandelingen met de gemeenten. Deze ontwikkelaars hebben vaak een hoge marktconcentratie, wat kan leiden tot marktmacht en misbruik daarvan. Dit is een risico voor de krappe woningmarkt. Concurrentie door de corporatie is dan vrijwel onmogelijk. 

Advies?

Het advies van de onderzoekers is om als burger en ook als gemeente kritisch te zijn en te blijven op de machtsverhoudingen en de mate van marktconcentratie bij de ontwikkeling van nieuwbouwlocaties. Het is belangrijk om te beseffen dat hoge marktconcentraties een risico kunnen vormen voor hoge prijzen, vertragingen en minder kwaliteit in de toch al krappe woningmarkt. Dat is zeker het geval. Verder adviseren ze om grote locaties op te delen. Dat kan, als het om eigen grond van de gemeente gaat, maar niet als een projectontwikkelaar positie heeft. Wij als Scobe, adviseren dat de corporatie de gemeente vraagt op grond van de Wro- gebieden -ook van ontwikkelaars- aan te wijzen voor sociale woningbouw; dat lijkt ons effectiever. Tot slot pleiten de onderzoekers voor meer  transparantie van de grond- en nieuwbouwmarkt te vergroten, zodat de marktpositie van grote partijen op basis van feitelijke gegevens bepaald kan worden en beleid daarop kan worden afgestemd. De vraag is of dat niet te veel bovenover is: lokaal is het toch vrij eenvoudig in het kadaster na te gaan wie de grond heeft?