Woningcorporaties

Projectbesluit: snellere aanpak woningbouw, maar is dat zo?

dinsdag 6 februari 2024

De provincie Zuid-Holland wil het Projectbesluit inzetten voor de realisatie van sociale woningbouw. Hiermee kan ze gemeenten dwingen. Er is al heel wat heibel ontstaan over het voornemen van Zuid-Holland. Maar wat betekent het voor de woningcorporatie?

Inzet van een nieuw instrument

Het projectbesluit is hierbij een nieuw instrument. Door de Omgevingswet (afdeling 5.2 Ow). krijgen provincies de mogelijkheid om deze ‘tool’ in te zetten. Het projectbesluit is de opvolger van het inpassingsplan van de provinciale staten en is bedoeld om omvangrijke en/of complexe publieke projecten in de fysieke leefomgeving mogelijk te maken, zoals woningbouwprojecten.

Voordelen die het projectbesluit bieden zijn:

  • geconcentreerde en gecoördineerde besluitvorming die alle toestemmingen voor een project in één besluit kan vatten;
  • dat vervolgens direct het omgevingsplan wijzigt;
  • waartegen beroep in één instantie (de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State) openstaat;
  • en op welk beroep de Afdeling relatief snel uitspraak moet doen.

Betekenis voor woningcorporaties

De vraag is wat het gebruik van het projectbesluit betekent voor woningcorporaties. Voor de bouw van nieuwe woningen zijn deze corporaties en gemeenten natuurlijke overlegpartners. Beide hebben te maken met de opstelling en uitvoering van het binnenkort verplicht op te stellen volkshuisvestingsprogramma, omgevingsvisies en omgevingsplannen. Corporaties kunnen gemeentebesturen wel stimuleren om via overleg met de provincie te komen tot prestatieafspraken of een woondeal.  

En als het allemaal niet lukt

Maar mocht alles niet lukken, kan de provincie het Projectbesluit inzetten. Voor woningcorporaties hoeft dat niet nadelig te zijn. De huidige procedures duren immers veel te lang. Het Projectbesluit betekent dat meer snelheid in de procedure en de besluitvorming komt. Voorwaarde is wel dat de gemeente of corporatie wel voldoende grond hebben.

Conclusie

De inzet van het Projectbesluit kan leiden tot een snellere besluitvorming. De keerzijde is dat dwang weerstand oproept bij gemeenten. De vraag is ook of de opdracht van de provincie aan gemeenten (al dan niet door een projectbesluit) om meer sociale woningbouw te realiseren (dus een toenemende vraag naar woningen en grond) het woningcorporaties makkelijker maakt om bouwgrond van de gemeenten te kopen. In provincie Utrecht valt het overigens ook niet uit te sluiten dat vanaf 2025 dit instrument wordt ingezet[1]

Literatuur

https://docs.geostandaarden.nl/tpod/def-st-TPOD-PB-20230407/

https://www.stateninformatie.provincie-utrecht.nl/Vergaderingen/Provinciale-Staten/2022/09-februari/10:30/Werkwijze-programma-s-en-projectbesluiten-ihkv-de-Omgevingswet-ontwerpbesluit-PS2022OGV01.pdf

https://www.bjutijdschriften.nl/tijdschrift/tijdschriftomgevingsrecht/2022/2/TO_1568-5012_2022_022_002_003

 


[1] Volgen Noord-Holland en Utrecht het voorbeeld van Zuid-Holland om harder in te grijpen in woningbouw?