Handreiking kostenverhaal en financiële bijdragen verschenen: quick new remarks

Bij een handleiding is het altijd de vraag: heb ik er wat aan? Het antwoord is volmondig ja. Veel onderwerpen passeren de revue en veel juridische voetangels en klemmen worden behandeld. Bovendien is er op verschillende plekken een handige was-wordt vergelijking opgenomen met de WRO. Pagina 10 en 11 gaan al direct in op wat er zoal verandert en dat is toch behoorlijk wat. Achtereenvolgens komen aan de orde:

• De inrichting van het nieuwe kostenverhaal
• Overige wijzigingen ten opzichte van het exploitatieplan uit de WRO
• Vrijwillige financiële bijdrage gebiedsontwikkeling
• Afdwingbare financiële bijdrage kwaliteitsverbetering

De inrichting van het kostenverhaal is veruit het langste deel. Twee zaken springen er voor mij uit. De verplichting uit de WRO om een expliciet besluit te nemen dat het kostenverhaal anderszins verzekerd is vervallen, er is geen actie nodig. Alleen als kostenverhaal wel nodig is wordt het opgenomen in het besluit.  De Omgevingswet maakt geen onderscheid tussen structurele en niet-structurele wijzigingen van de kostenverhaalregels in het omgevingsplan. Iedere wijziging van het omgevingsplan staat open voor bezwaar en beroep.

We gaan niet in op alle onderwerpen van de Handreiking. Op veel vragen valt een antwoord te vinden. Wat we hier nog wel noemen zijn de onderwerpen van het overgangsrecht:

• Lopende overeenkomsten blijven in stand.
• Vastgestelde bestemmingsplannen, wijzigingsplannen en exploitatieplannen gaan naar het tijdelijk deel van het omgevingsplan en blijven in stand. Wel zal het kostenverhaal geïnd worden via de kostenverhaalbeschikking.
• Exploitatieplannen gekoppeld aan omgevingsvergunningen komen niet in het tijdelijk deel van het omgevingsplan, maar worden via het voorschrift afgehandeld. Hiervoor is dan wel de kostenverhaalbeschikking nodig.
• Lopende procedures worden behandeld naar oud recht.
• Eerder overeengekomen vrijwillige bijdragen zijn nog steeds van toepassing. Zolang de omgevingsvisie niet in strijd is met de structuurvisie blijft dit de basis voor verhaal.
• Herziening van een exploitatieplan gekoppeld aan een bestemmingsplan of wijzigingsplan leidt tot nieuwe regels; dat geldt zowel de structurele als niet-structurele herziening. Mits opgenomen in het exploitatieplan zijn indexeringen en disconteringen wel van toepassing.
• Kostenverhaal bij een wijzigingsbevoegdheid op grond van de WRO komt te vervallen,
• Kostenverhaal bij een uit te werken bestemming op grond van de WRO vraagt om nieuwe kostenverhaalregels.
• Overgangsrecht verordeningen woningbouwcategorieën (doelgroepenverordening) wordt nader uitgewerkt bij het Invoeringsbesluit Omgevingswet. Eisen over sociale woningbouw en midden huur in een bestaand exploitatieplan houden hun rechtskracht.
• Overgangsrecht exploitatieverordening. Bestaande verordeningen verliezen hun rechtskracht.
• Overgangsrecht afdwingbare financiële bijdrage kwaliteitsverbetering. Het kan niet achteraf worden opgelegd voor bestaande overeenkomsten.
• Bijdragen in CHW-plannen blijven in stand.

Tot slot

De bedoeling was beleidsneutraal over te gaan van de WRO naar de Omgevingswet. Dat is voor het kostenverhaal niet helemaal gelukt. Wat het wel heeft opgeleverd zijn meer mogelijkheden tot maatwerk. Tip: voor wie niet van lezen houdt, is er ook het Webinar over kostenverhaal en financiële bijdragen is te zien via deze link: youtube.com.

Auteur: Nico Harkes MRICS