Projecten Stadswarmte in de kou: wat nu?

De stop van grote projecten
Als gevolg van hogere kosten en een beperktere afzet dan gepland, zijn de winstverwachtingen van de private energiebedrijven sterk naar beneden bijgesteld. Het rendement op warmtelevering wordt zo betrekkelijk laag. Grote leveranciers – Eneco, Vattenfall en Ennatuurlijk – zijn daarom gestopt met nagenoeg alle stadswarmteprojecten in Nederland, omdat het niet langer winstgevend is. Van de ongeveer 400.000 geplande aansluitingen voor de komende jaren gaat zeker 80% niet door. Zo sluit Vattenfall in Amsterdam geen bestaande woonwijken meer aan. Energieleverancier Ennatuurlijk gaat van 180.000 geplande aansluitingen in de komende drie jaar naar maximaal 10.000.

Wet collectieve warmte helpt
De eerder verguisde Wet collectieve warmte (Wcw), zou uitkomst kunnen bieden. Deze wet moet ervoor zorgen dat toekomstige netten voor meer dan 50% in handen van (lokale) overheden komen. Op deze manier komt er ook meer publiek geld beschikbaar. De overheid is gewend om langdurig voor te investeren met, in eerste instantie, weinig tot geen rendement. Neem bijvoorbeeld de CAI, gas en telefoon. Later zijn deze diensten met winst verkocht. Daar is tegen zeer lage rentkosten langdurig geïnvesteerd. Maar uiteindelijk veelal met goede rendementen verkocht. Een andere optie is garanties afgeven.[1]

‘Socialisering’ nog een alternatief?
Een andere insteek is om de investeringen in nieuwe stadswarmtenetten te “socialiseren” door alle Nederlanders via de energierekening mee te laten betalen. ‘Nu betalen alleen de huidige stadswarmteklanten, maar de energietransitie is een verantwoordelijkheid van ons allemaal’ aldus Ahmed Abdisalaam van Vattenfall[2]. Deze gedachte is strijdig met de Wcw. In de Wet collectieve Warmte worden warmtekavels op de markt gebracht en geen collectiviteit over heel Nederland. Bovendien worden eigenaren die goed zijn geïsoleerd, min of meer gestraft voor de “laksheid” van anderen. Dat kan de bedoeling niet zijn.

__________________________________________________________________________________

Literatuur

1. Warmtenetten voortaan in publieke handen, energiebedrijven furieus, FD 22 oktober 2022 
   Warmtenetten voortaan in publieke handen, energiebedrijven furieus (fd.nl)
2. Aanleg stadswarmtenetten staat op losse schroeven, FD 19 februari 2023
   Aanleg stadswarmtenetten staat op losse schroeven (fd.nl)
3. Wetsvoorstel collectieve warmte voor betaalbare en duurzame warmtelevering aan burgers en bedrijven | Nieuwsbericht | Rijksoverheid.nl
4. Belofte goedkopere stadswarmte wordt niet waargemaakt, minister komt met spoedwet (nos.nl)
5. Wet collectieve warmte | VNG

[1] Zonder politiek ingrijpen ziet de toekomst voor stadswarmte er somber uit (fd.nl)

[2] Warmtenetten zijn financieel fiasco voor energiebedrijven (fd.nl)