Duurzame gebiedsontwikkeling

Hoe AI helpt bij gebiedsontwikkeling

dinsdag 31 oktober 2023

Klimaatbestendige stad

AI-software ondersteunt het werk van gebiedsontwikkelaars door rekenkracht: op basis van data en parameters kunnen architecten en ontwikkelaars in een digitale laag aan projecten werken en nauwkeurig effecten als zoninval, hittestress en uitzicht berekenen. Deze data-analyses, simulaties en visualisaties verbeteren de kwaliteit van de gebiedsontwikkeling. Ze helpen op doeltreffende wijze te komen tot een klimaatbestendige stad. Zo kan men op basis van deze data berekenen hoeveel zonlicht een ruimte ontvangt, wat voor uitzicht een woning heeft, de impact van geluidsniveaus of wind is. Of: hoe hitte kan worden vermeden door verduurzamingsingrepen.
 

Veel AI-aanbieders

Gebiedsontwikkelaar Heijmans zet in op meerdere partijen die software leveren voor data-gestuurd ontwerpen. ‘Een bewuste keuze. We willen op de hoogte blijven van nieuwe ontwikkelingen. Met meerdere partners zie je sneller wat er nog beter kan.’ En de markt weet dit, want er zijn genoeg aanbieders van de software. Naast Autodesk Forma (voorheen Spacemaker) bieden ook spelers als Tygron, OMRT en Planalogic hun diensten aan. Zij verkopen niet alleen hun software, maar leren architecten en gebiedsontwikkelaars hoe zij deze gebruiken. Heijmans ziet dat hun AI-partners elk hun eigen specialiteit kennen. ‘De één richt zich meer op stedenbouwkundig ontwerpen, de ander doet meer met plotontwikkeling. Maar ze helpen allemaal om gebiedsontwikkeling tot een hoger niveau te tillen.’[1]

Experiment: Sensing Streetscapes

Een experiment is de ontwikkeling van een AI-tool voor het onderzoeksproject Sensing Streetscapes van de lectoraten Bouwtransformatie en Responsible IT van de Hogeschool van Amsterdam. Er werd een AI-tool ontwikkeld, die via open data de zoektocht naar referenties automatiseert. Hoe zijn de opgaven daar opgelost? Welke ontwerpoplossingen zijn toegepast, met wat voor soort programma, en in welke dichtheden? En is het gelukt om een aantrekkelijke en werkende omgeving te realiseren? Via een open access-zoekmachine kunnen onder andere architecten, stedenbouwers en ontwikkelaars filteren op condities van een leefomgeving waar zij informatie over willen.

De AI-tool verkent de omgeving met een hoge dichtheid en hoogbouw met mixed used-profiel van wonen, werken en vrije tijd. Daarbinnen is te filteren op ruimtelijke kenmerken als Floor Space Index (FSI) en Gross Space Index (GSI), of op de hoeveelheid restaurants of winkels in de buurt.

Hoe werkt de AI-tool? In eerste instantie is de Urban Atlas-dataset van Copernicus (het Europese satellietnetwerk dat foto's van het landoppervlak maakt) gebruikt om de wereld in een grid van 250 bij 250 meter te verdelen en van basiskarakteristieken te voorzien. Vervolgens is de OpenStreetMap-database (een alternatief voor bijvoorbeeld Google Maps) op eigen servers ingeladen en gekoppeld. OpenStreetMap is een open source-platform waarop vrijwilligers geografische gegevens op een kaart intekenen en annoteren, in onderhoud vergelijkbaar met Wikipedia. De AI-tool is verder gevoed met goede internationale voorbeelden uit de architectenwereld. Deze zijn deels verzameld via een oproep op ArchDaily, een groot weblog over architecten. Zie ook: https://www.building4wellbeing.com/artificial-intelligence/


[1] https://stadszaken.nl/artikel/3961/rekenkracht-ai-maakt-gebiedsontwikkeling-beter