Het is niet altijd schone baksteen wat er blinkt; ook na PFAS-bakproef Doetinchem

Plan Schiphol

In een iets ouder artikel[2] heeft de milieukundige Chiel Jonker van de Universiteit Utrecht kritiek geuit, naar aanleiding van een proef die Schiphol uitvoerde. Schiphol hoopte in 2023 grote bergen ernstig verontreinigde PFAS-grond helemaal schoon te krijgen door de grond te wassen en van het resterende slib stenen te bakken. De PFAS is op Schiphol gekomen, omdat de bedrijfsbrandweer tot 2020 PFAS-houdend blusschuim gebruikte. De grond werd daardoor verontreinigd.

Tot bakstenen bakken

Schiphol doet zelf een voorbewerking door zand uit te wassen en klei te filteren. PFAS hecht zich vooral aan klei. De scheiding wordt gemaakt met actieve koolfilters. Uiteindelijk blijft twintig procent van de grond over in de vorm van zeer ernstig verontreinigd slib/klei. Daar zijn stenen van te bakken en ook dat zou ook door Claybens worden gedaan.

Vragen

Chiel Jonker kwam in de publicatie van Schiphol met verschillende vragen. Na de proef in Doetinchem staan er de volgende nog open:

• Blusschuim bevat niet alleen PFAS, maar ook PFAS-sen met kortere ketens. Die fietsen nog vrij gemakkelijk door koolstoffilters heen. Bovendien zijn ze vluchtiger en verdampen ze eerder. Als deze PFAS-en met de klei verbonden zijn gaat het toch goed[3], maar voor het andere deel weten we het niet. Worden de korteketenvormen van PFAS wel voldoende afgevangen en vernietigd, of ontsnappen ze juist gemakkelijker in het proces?
• Wat gebeurt er met de koolstoffilters? Chiel twijfelt of de koolstoffilters zullen gereinigd en hergebruikt worden conform wet- en regelgeving, zoals Schiphol stelt. “Het regenereren van koolstoffilters is een grote uitdaging als het gaat om PFAS. Om de PFAS af te breken moet je verhitten tot 1100 à 1400 graden Celsius, en dan blijft er waarschijnlijk weinig van de koolstof over.”

AVI-installaties

Bert Baan van TTE-Consultants wees er ook op dat verbranding in AVI-installaties PFAS onvoldoende verhit. Daardoor slaat PFAS weer neer in de omgeving en wordt PFAS dus rondgepompt. Tot slot wees Bert nog op het feit dat er nog veel meer PFAS in andere grondsoorten is terechtgekomen, die niet tot stenen is te bakken.

Literatuur

[1] https://media.gelderland.nl/Brochure_PFAS_opruimen_door_bakstenen_te_bakken_dig_4e082cf57f.pdf

[2] https://www.haarlemsdagblad.nl/regio/haarlem/schiphol-wil-pfas-grond-veranderen-in-schoon-zand-en-bakstenen/11647923.html?utm_source=email&utm_medium=referral&utm_campaign=share;

zie ook: https://schipholwatch.nl/2024/10/22/bouwstenen-bakken-met-pfas-gifgrond-schiphol-vergeet-het-maar/

Meer leren of PFAS? Zie dan ook onze cursus PFAS.