Duurzame gebiedsontwikkeling

‘Het nieuwe normaal’: inpassen van circulariteit in reguliere werkzaamheden.

donderdag 5 mei 2022

Voor circulaire initiatieven is “het nieuwe normaal” langzamerhand de norm aan het worden. Deze verzameling van KPI’s toetst op een aantal grootheden hoe circulair gebouwen en gebiedsontwikkeling zijn. Te denken valt aan de bekende thema’s als hoe met bouw- en sloopafval kan worden gewerkt, herkomst en toekomst van gebouwen en losmaakbaarheid. Een overzicht is te vinden op cirkelstad.nl Als tussenstap komt er nog een versie 0.3. Uiteindelijk zal dit eindigen in wetgeving. Echter zover is het nog niet. Maar hoe krijgen we ‘het nieuwe normaal’ in de gebruikelijk werkprocessen bij gebiedsontwikkeling?  Hoe zorgen we ervoor dat het in een normale grondexploitatie komt of in een gebruikelijke  samenwerkingsovereenkomst?

Kiezen

‘Het nieuwe normaal’ moet gaan dienen als een minimale grens voor circulair bouwen[1] en bestaat uit  vijf pijlers: materialen, energie, water, sociaal en management. Op al die pijlers moet afzonderlijk worden gescoord om aan te tonen dat circulair bouwen is doorgevoerd op een project. Beschouw het als een soort tienkamp: je mag meedoen als je je op alle sporten hebt gekwalificeerd, maar je hoeft niet in elke sport te excelleren. Per project is het mogelijk om te kijken of een hogere ambitie wenselijk is.

Bij het nemen van circulaire initiatieven is het van belang om ‘het nieuwe normaal’ vast te stellen. Als de toepassing in het reguliere werk nog moet plaatsvinden is het van handig eerst een ‘keuzelijst circulaire gebiedsontwikkeling’ te maken.

Normaal

Vragen waar het om gaat zijn onder andere de volgende:

  • Hoe verwerk je privaatrechtelijk circulariteit in de overeenkomsten?
  • Hoe verwerk je het gewenste normaal-niveau van circulariteit in de grondexploitatie/gebiedsexploitatie van de gemeente?
  • Hoe krijg je circulariteit in de aanbesteding van de openbare ruimte; en minstens zo belangrijk hoe krijg je beheerders hierin mee?
  • Hoe verwerk je ‘het nieuwe normaal’ in een omgevingsvergunning voor het bouwen?

Knelpunten en oplossingsrichtingen

Het huidige Bouwbesluit 2012 en straks onder de Omgevingswet het Besluit bouwwerken leefomgeving kent een aantal knelpunten. Zo mag bij het bouwbesluit niet meer gevraagd worden dan de norm. Iets anders is dat de certificering van circulaire materialen ontbreekt.

Een oplossingsrichting is te vinden door het beleid vast te leggen in de Omgevingsvisie en in omgevingswaarden in het Omgevingsplan. Daarbij geldt in het laatste geval wel de eis dat de waarden onderbouwd moeten zijn. Hier gaat ‘het nieuwe normaal’ zijn nut bewijzen. Dat wordt nog eens versterkt doordat het is verankerd in de Omgevingsvisie. Uiteraard is dat dan wel gebonden aan een aantal regels.

De grondexploitatie is nauwelijks aan beperkende regels gebonden; behalve dat de grondexploitatie nu niet langer dan 10 jaar loopt. Maar met een aanvulling van extra kosten en een aanpassing van de opbrengsten wordt het financiële resultaat snel duidelijk. Daarbij kunnen bijvoorbeeld restwaardes worden verwerkt in de grondopbrengst. Voor het totaalplaatje is dan wel nader onderzoek nodig, maar de eerste ervaringen zijn hoopgevend.

 


[1] https://albaconcepts.nl/circulair-bouwen-hoe-hoog-leggen-wij-de-lat/