Zorgplicht voor de Woningcorporaties?

De zorgplicht voor woningcorporaties begint veelal met een zorgplicht voor bewoners. Zo kun je denken aan zorgplicht voor een veilige woonomgeving en ongestoord woongenot van huurders. Als het ging om veiligheid van gebouwen was artikel 1a van de Woningwet en het Bouwbesluit van toepassing. Dat artikel vervalt, maar keert terug als specifieke zorgplichten onder diverse artikelen in het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl); te weten: zorgplicht voor bouwwerkinstallaties (art 2.6), bestaande gebouwen (art 3.5), brandveilig gebruik gebouwen (art 6.4) en uitvoeren van werkzaamheden ((art 7.4). Het verschil is dat nu is geredeneerd vanuit activiteiten, terwijl in het verleden werd uitgegaan van degene die de activiteiten onderneemt. Er mag nog steeds geen gevaar ontstaan voor de veiligheid en gezondheid.  Effectief verandert er dus weinig. Wat wel opvalt dat is dat terreinen en erven niet meer specifiek genoemd worden. Of hier geen zorgplicht geldt valt nog te bezien. De zogenaamde Bruidsschat, de regels die vanuit het rijk meekomen naar de gemeente, regelt het in ieder geval wel (par 2.2.5).

Maar ook in het Besluit activiteiten leefomgeving zijn diverse specifieke zorgplichten opgenomen. Echter veel zal de corporatie niet raken, omdat het veelal om bedrijfsmatige activiteiten gaat. Voor veel meer activiteiten zijn wel specifieke zorgplichten opgenomen. Uitzonderingen zijn wellicht bodemenergiesystemen.

Maar het is niet al goud wat er blinkt. Er lijkt sprake van:

• Verdere verzwaring van onderzoeks- en informatieplicht. (recente wijziging Bbl).
• Onderhoudsplicht wordt aangescherpt. (recente wijziging Bbl).
• Het Omgevingsplan kan nadere regels bevatten met betrekking tot zorgplicht en mogelijk tot het stellen van maatwerkvoorschriften.
• De gemeente kan maatwerkvoorschriften opleggen aan erven en terreinen die in handen zijn van corporaties (NvT invoeringsBesluit Omgevingswet).

Maar er is meer: artikel 1.6, 1,7 en 1.8 van de Omgevingswet zelf kent een algemene zorgplicht voor de fysieke leefomgeving. Deze zorgplicht is afgeleid van de Wet Milieubeheer, maar strekt zich nu uit tot de totale fysieke leefomgeving. Deze brede zorgplicht heeft een brede vangnetfunctie, voor alles wat niet met specifieke zorgplichten is geregeld, regels voor zijn opgesteld of maatwerkvoorschriften voor zijn gemaakt.

En hier zou wel eens heel veel onder kunnen vallen. Bijvoorbeeld: onveilige en gevaarlijke openbare ruimten, gebouwen die te gehorig zijn en zou in het kader van de huidige hoge energieprijzen en klimaatdoelstellingen het ontbreken van voldoende energiebesparende maatregelen hier ook niet onder kunnen vallen?