Planeconomie & Vastgoedrecht

Overheid krijgt actievere rol in gebiedsontwikkeling

dinsdag 22 september 2020

Het kabinet heeft vorige week aangekondigd dat het Rijk een actievere rol bij gebiedsontwikkelingen gaat spelen dan eerst. Zo is er in de Nationale Omgevingsvisie (NOVI) een selectie van 14 gebieden gemaakt waarbij het Rijk (meer) regie neemt bij de ontwikkeling. Ook stelt het ministerie van BZK zichzelf het doel om een toegankelijke, vraaggerichte woningmarkt te creëren. Is hier een kentering gaande?

In Nederland staan we voor urgente maatschappelijke opgaven. Met name de energietransitie, de overgang naar een circulaire economie en de bouw van 1 miljoen woningen, zullen Nederland aanzienlijk veranderen. Om deze opgaven uit te voeren heeft de NOVI een aantal prioriteiten. Zo geeft de omgevingsvisie richting aan hoe de energie-infrastructuur aangepast kan worden met onder meer windmolens en zonnepanelen. Ook wil het Rijk meer regie op verstedelijking nemen in 14 gebieden, waaronder in de Metropool Regio Amsterdam (MRA), Metropool Regio Utrecht (MRU), Zuidelijke Randstad, Groningen en Eindhoven en de spoorzones in Zwolle en Nijmegen.

Integrale aanpak

Door de regie van het Rijk op gebiedsontwikkeling is een meer integrale aanpak mogelijk. Zo kunnen goed bereikbare plekken met het OV gebruikt worden voor woningbouw. Als er nieuwe woningen gebouwd worden moet er door ontwikkelaars en gemeenten van tevoren nagedacht worden over hoe de bewoners naar hun werk gaan. Al die beslissingen moeten in samenhang worden gemaakt en dat maakt het erg complex. Dan helpt het als een minister zegt hoe het gedaan wordt. Maar er zijn ook kritische geluiden te horen vanuit de provincie Utrecht. Zij stellen dat inmenging van het Rijk de woningbouw juist gaat vertragen en werken al aan een eigen omgevingsvisie.

Omslag naar sociaal woonbeleid

Het ministerie van BZK stelt zichzelf ook het doel om het woningbouwbeleid te veranderen: van een focus op de markt naar een focus op sociaal. Om dit doel te bereiken zijn er een aantal maatregelen genomen. Een hogere overdrachtsbelasting voor beleggers, meer mogelijkheden voor corporaties in het vrije segment door een tijdelijk afgeschafte markttoets, huurverlaging en een overheid die actief de regie zoekt bij de keuze voor woningbouwlocaties. Is hier een omslag gaande? Na een jarenlange focus op de markt kunnen we nu wel zeggen dat het liberale woningmarktbeleid niet de juiste oplossingen heeft geboden. Laten we hopen dat deze maatregelen bijdragen aan een toegankelijkere en betaalbare Nederlandse woningmarkt.

Wil je leren hoe je bij een gemeente integraal samenwerkt in een gebiedsontwikkeling? Op 3 november gaat de opleiding Planeconomie & Vastgoedrecht weer van start (nog twee plekken beschikbaar). Ook is het mogelijk om op 27 januari of op 1 april te starten. Meer informatie vind je hier.

Bron: De Nationale Omgevingsvisie