Duurzame gebiedsontwikkeling

Energiecoöperaties bieden kans om burgers te betrekken

donderdag 18 juni 2020

In een duurzaam gebiedsontwikkelingsproject wil je als projectleider of -medewerker graag weten welke stakeholders je kan betrekken en aan welke verplichtingen je moet voldoen om het project in goede banen te leiden. In eerste instantie werkte de gemeente vooral samen met projectontwikkelaars, maar nu komen ook energiebedrijven en burgers in beeld. Je wilt daarom inzicht in de juridische mogelijkheden om met burgers een samenwerking aan te gaan zodat je invulling kan geven aan 50% lokale participatie, zoals vastgelegd in het Klimaatakkoord.

 

Steeds vaker produceren groepen burgers energie voor eigengebruik: Nederland is zelfs koploper op dit gebied. Desondanks is het recht om dit te doen nog niet wettelijk vastgelegd. De verandering van EU-richtlijnen en herziening van Nederlandse wetgeving biedt hiervoor kansen. De EU wil “energiegemeenschap van burgers” namelijk formeel laten vastleggen als juridische vorm, waardoor zij hopen te zorgen voor een eerlijke behandeling, gelijke mededingingsvoorwaarden, en goed omschreven rechten en plichten voor burgerinitiatieven.

De EU-richtlijnen moeten uiteindelijk ook in Nederlandse wetgeving worden opgenomen en dit biedt dus kansen voor de formalisering van energiecoöperaties. Zo is dit mogelijk in de elektriciteitswet en de warmtewet. In 2019 is de herziene warmtewet in werking getreden en werkt het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat nu aan het verder vernieuwen van deze wet. Beleidsmakers kunnen in deze herziening ruimte scheppen voor burgers om een actieve rol te nemen in de energietransitie.

Het is hierbij belangrijk om voort te bouwen op wat al werkt – dus je hebt geen nieuwe juridische vorm nodig maar wel criteria met een doel, deelname, controle/beslissingsbevoegdheid en momenten waaraan voldaan moet worden, of men nu een BV, coöperatie of VVE is. Hiervoor heeft de organisatie Energie Samen een basismodel ‘energiegemeenschappen’ voorgesteld dat een koepel vormt voor hernieuwbare energiegemeenschap, elektrische energiegemeenschap en warmte-energiegemeenschap.

Om de energietransitie te versnellen, is het essentieel dat deze initiatieven meer juridische zekerheid krijgen. Als projectleider wordt de samenwerking met burgers professioneler: je komt meer te weten over de verschillende belangen, wie waar verantwoordelijk voor is, hoe je draagvlak kunt vergroten en hoe om te gaan met mogelijke obstakels van ondernemers en burgers. Dit helpt niet alleen om uitstoot terug te dringen, maar zorgt er bovenal voor dat de energietransitie van iedereen is.

Wil je meer weten over bestaande en nieuwe juridische samenwerkingsvormen in een duurzaam project? Kom dan naar onze Masterclass Realiseren van duurzame gebiedsontwikkeling. Deze Masterclass maakt onderdeel uit van de cursus Duurzame gebiedsontwikkeling, die start op 8 oktober 2020.