Grondbeleid op de Schop onder de Omgevingswet

maandag 5 september 2016

De nieuwe Omgevingswet is een overkoepelende wet voor de gehele fysieke leefomgeving, die meer dan twintig bestaande wetten, zoals de Wro en de Wabo, vervangt. Met de nieuwe Omgevingswet gaan ook de regels voor grondbeleid op de schop. Dat blijkt uit het wetsontwerp voor de Aanvullingswet grond en eigendom dat 1 juli is gepubliceerd. Vooral bij onteigening en kostenverhaal bij grondexploitatie zijn de veranderingen groot. 

We noemen enkele van die veranderingen: bij onteigening: 

•    Onteigening vindt niet langer plaats als gevolg van een koninklijk besluit, maar door een onteigeningsbeschikking van het bestuursorgaan (zoals de gemeente) 
•    Er wordt een onafhankelijke commissie ingesteld die de gemeente zal adviseren over de onteigeningsbeschikking;
•    Tegen het besluit tot onteigening (de onteigeningsbeschikking) staat beroep én hoger beroep open; de rol van de Kroon vervalt
•    Er komt een scherpere scheiding tussen de bestuursrechtelijke onteigeningsprocedure en de civielrechtelijke schadeloosstellingsprocedure;

en bij kostenverhaal: Er blijft een verplichting voor gemeenten bestaan om kosten te verhalen. 

Maar er komen veel meer mogelijkheden om van die verplichting af te zien. Zo kunnen gemeenten in het omgevingsplan opnemen dat kosten voor bijvoorbeeld groenvoorzieningen niet verhaald worden. Verder kunnen gemeenten in het omgevingsplan bepalen dat bij activiteiten die deel uitmaken van een in de omgevingsvisie aangewezen project van publiek belang (geheel of gedeeltelijk) van het verhalen van kosten wordt afgezien. 
Daarnaast komt er meer flexibiliteit.  Er is geen verplichting meer om een exploitatieopzet te maken (en de daarbij behorende verplichting om inbrengwaarden van percelen door onafhankelijke taxateurs te ramen). Ook de verplichte toepassing van de zogenaamde macro-aftopping vervalt. De bepalingen over locatie-eisen, woningbouwcategorieën en fasering mogen in het omgevingsplan worden opgenomen.

Kostenverhaal via een overeenkomst blijft bestaan naast de publiekrechtelijke regeling voor kostenverhaal. 
Kortom: grondbeleid wordt volop geraakt door de Omgevingswet. Veel gemeente zijn gestart met implementatietrajecten. Wilt u dat grondbeleid daarbij goed aanhaakt en u op de hoogte bent van de komende veranderingen, kom dan naar de Juridische update: Grondbeleid op de Schop onder de Omgevingswet. Voor meer informatie hierover, klik op de link hieronder.