Welke nota grondbeleid past bij jouw situatie?

Opbouw

Alle bestudeerde nota’s stellen de volgende onderwerpen aan de orde[1] [2]:

• Koersbepaling, met een keuze tussen actief of faciliterend grondbeleid; anders geformuleerd situationeel grondbeleid.
• Grondbeleidsinstrumenten met aandacht voor Didam en financiële bijdragen.
• Financiele kaders, zoals ten aanzien van strategische aankopen, bestemmingsreserves. Risicomanagement en weerstandsvermogen.
• Governance, waar het vooral gaat over de rol van de raad en B&W.

Aanvulling met beleidsterreinen

In een aantal gevallen wordt er ook een verhandeling gegeven van de verschillende beleidsterreinen als wonen en economisch beleid[3] [4] [5].  Wat verder opvalt is dat in verschillende nota’s aandacht is voor de openbare ruimte en klimaatadaptatie. De energietransitie of circulariteit zien we niet of nauwelijks terug. Bovendien wordt nergens duidelijk gemaakt hoe de doelen ten aanzien van beleidsterreinen met keuzes ten aanzien van het grondbeleid(s)instrumentarium worden bereikt. In het ene geval zou dat toch anders moeten zijn dan in het andere.

Nota grondbeleid als deel van een programma

Geldrop-Mierlo lijkt ook weer een primeur te hebben. Deze gemeente giet het grondbeleid, samen met de hoofdlijnen van het kostenverhaal in de vorm van een programma in de zin van het kerninstrument van de Omgevingswet[6]. De reden hiervoor is dat de Omgevingswet een integrale benadering voor staat. Bovendien zijn hiermee de kaders bepaald voor het innen van de verplichte en de vrijwillige bijdragen. Dat scheelt tijd bij de uitvoering. Interessant detail is dat in dit geval de raad het programma goedkeurt en B&W het vaststelt. Bovendien is de actualisatie van de nota nu veel eenvoudiger; zolang binnen de vastgestelde raadskaders geacteerd wordt kan de nota door B&W gewijzigd en vastgesteld worden. Nog een interessant detail: de gemeente kiest voor een bepaald grondbeleid op basis van maatschappelijke en financiële waardecreatie[7].

Samenhangend geheel van programma’s of programma-oerwoud

Het gebruik van een programma voor het maken van het grondbeleid vraagt wel om een duidelijke positionering. Onder de Omgevingswet zijn vele soorten en maten programma’s: verplichte programma’s, onverplichte programma, programmatische aanpak, volkshuisvestingprogramma’s, programma’s als bij handhaving/monitoring van een gewenste omgevingskwaliteit, programma’s voor gemeentegrens overstijgende voorzieningen enz. Ten minste moet in het grondbeleids(kostenverhaals)programma aandacht zijn voor de verhouding met deze andere programma’s.

Op woensdag 20 maart 2024 organiseren wij de masterclass Handreiking: kostenverhaal onder de Omgevingswet. Hendrik van Sandick en Nico Harkes nemen je na een introductie van de nieuwe handreiking middels rekenvoorbeelden mee in de concrete toepassing. Ook leer je hoe het nieuwe kostenverhaal in anterieure overeenkomsten wordt verwerkt. Meer informatie vind je hier: masterclass Handreiking: kostenverhaal onder de Omgevingswet. 

[1] https://www.vvg.nl/media/253/original/Nota%20Grondbeleid%20Arnhem%202023.pdf

[2] https://www.olst-wijhe.nl/bestuur/openbare-bekendmakingen/alle-bekendmakingen/nota-grondbeleid-2023-2026

[3] Heemskerk: https://zoek.officielebekendmakingen.nl/gmb-2023-242822.pdf

[4] https://www.venray.nl/file/bijlagen-besluit-31-raadsvoorstel-nota-grondbeleid-2023

[5] https://lokaleregelgeving.overheid.nl/CVDR695568/1

[6] Ron Smolders van de gemeente Geldrop-Mierlo is ook de “aanstichter” geweest van de verplichte financiële bijdragen (art 13.23 en 13.24 OW).

[7] https://geldropmierlo.bestuurlijkeinformatie.nl/Agenda/Document/d6eb0f0e-2ed2-4866-9c7a-dda56184c7b9?documentId=8baecd53-ed48-4bbe-89f7-2a2be8df1c21&agendaItemId=3a79b320-1768-4c4f-a30e-77cf8c024a00