Verduurzamen maatschappelijk vastgoed in 7 stappen: Gemeente Oss

Zeven stappen in beeld[1]

Hieronder volgt een korte toelichting per stap.

1. Breng de opgave in beeld

De projectleider focust zich in deze fase op de eigen organisatie. Het is dan belangrijk om een eigen netwerk in de gemeentelijke organisatie in de orde te hebben om je einddoel in 2050 te halen: een CO2 neutrale of CO2-arme uitstoot. 

2. Inventariseren en analyseren

De gemeente maakt een analyse van de 84 panden. De data zijn verspreid in de organisatie. En bij deze data kijkt de projectleider naar het energiegebruik van de panden.

3. Aanpak in hoofdlijnen

De projectleider heeft een analyse gemaakt van 84 panden, waarvan er 68 tot het einde van hun levensduur worden gebruikt. Het beleid is om na 40 jaar verder te kijken. Dat is een natuurlijk moment om te kijken wat met deze panden gebeurt: 52 ervan worden aangepakt. Er komen ook 10 huurwoningen. Het idee is om een mix van nieuwbouw en renovatie. Rond 2050 zouden deze panden klaar moeten zijn (en CO2 neutraal) Verder wordt geen langetermijnvisie gemaakt, maar werkt de projectleider op basis van de jaarlijkse programmabegroting.

4. Doorrekenen

De totale kosten zijn € 77 miljoen. De financiële aanpak is als volgt:

• Wat zijn de investeringen in de komende vier jaar?
• Trapsgewijs komen deze in beeld: eerst via een raming, vervolgens met een investeringsbedrag dat in de begroting komt. De gemeente gaat niet meer uit van een totale berekening.

5. Uitvoeringstrategie opstellen

De gemeente stelt deze strategie momenteel op. Belangrijke punten zijn hierbij:

• Een zorgvuldig overleg en proces en dat kost veel tijd. Zo moet je ook de gebruikers van het pand meenemen in dit proces. Bijv. de gebruikers dorpshuizen
• Integrale benadering
• Voldoende capaciteit. Heeft de gemeente capaciteit om de panden zelf te beheren of moet ze (een deel van) de panden ‘in de markt zetten’? Komend jaar is er een experiment: drie panden worden in de markt gezet. Gelet op het capaciteitsgebrek in Oss is de projectleider voorstander meer panden ‘in de markt te zetten.’

6. Randvoorwaarde regelen

De grootste uitdaging is tijd en het vinden van goede capaciteit. Kwaliteit is al aan de voorkant nodig en niet alleen bij de uitvoering. De projectleider in Oss is blij met structureel budget om een kundige, maar flexibele adviseur te bekostigen.

7. Monitoring

De monitoring gebeurt bij de programmabegroting. Daar kijkt de gemeenteraad of het college de doelstelling haalt: 2030 -50% CO2 en 2050 CO2 neutraal.

Bij het halen er van is er een dilemma bij het omslaan van elektra/gas naar CO2.  “Als je een gebouw uit de jaren 50 hebt, dat conventioneel wordt verwarmd en je berekent daar de CO2 van en je vergelijkt dat met een nieuw gebouw met WOK, dan kan het zijn dat er meer energie wordt gebruikt. Dat is dan weliswaar herbruikbare energie dan is het nog steeds meer en niet minder. Dat wordt lastig om je doelstelling te halen. Ik heb het antwoord nog niet gevonden,” aldus de projectleider.

[1] Dit artikel is een samenvatting van de podcast van projectleider Desiree Meulenboek, projectleider Duurzaamheid gemeente Oss. Zie: https://www.youtube.com/watch?v=TFRz6VKKQtU&t=33s