Bodem

De ervaringen van bodemadviseur Lex Stax bij de gemeente

donderdag 29 augustus 2024

Binnen de gebiedsontwikkeling was bodem vooral een ondergeschikt eigen domein, maar dat lijkt nu voorgoed verleden tijd. De maatschappelijke opgaven en de invoering van de Omgevingswet geven bodem de unieke kans om te veranderen van een SEC-thematische aanpak naar onderdeel van een integrale aanpak. Hoe benadert een gemeente dit proces?

Lex Stax is zelfstandig adviseur en doet veel op het gebied van bodem en organisatie bij gemeentes. "De eerste taak die er nu ligt is om aan tafel te zitten als bodemspecialisten bij de totstandkoming van de omgevingsvisie en het omgevingsplan," aldus Lex. "Daarmee wordt de koers van de gemeente voor de komende jaren uitgezet, en de bodemmensen moeten zich dan realiseren dat de Omgevingswet vraagt om samenwerken, dus om inbreng te leveren." Volgens Lex is inbreng leveren iets anders dan hakken in het zand zetten. Verdedig wat écht van belang is voor je gemeente (niet wat je zelf het belangrijkste vindt).

Momenteel staan maatschappelijke opgaven zoals verduurzaming, bouwen, klimaatadaptatie, energietransitie, landbouwtransitie in het voetlicht. Bodemaspecten spelen daarin zeker een rol. Het doel van de gemeente is om de transities te laten slagen. Voor bodemmensen is het zaak daaraan bij te dragen en daarbij water en bodem sturend te laten zijn. Doe het werk in een open en constructieve samenwerking met provincie en omgevingsdienst, en intern met de andere afdelingen. Echt samenwerken dus. De samenwerking tussen deze drie overheden verandert per definitie met de Omgevingswet. De bevoegde gezagsrollen worden anders.

De tweede uitdaging is lastiger, namelijk een verandering van mindset. De Omgevingswet vraagt niet alleen om een integrale aanpak, maar ook veel nieuwe juridische kennis. Daarnaast vraagt de Omgevingswet om een hernieuwing van de rol van beleidsadviseur naar het RO-team en anderzijds van de opdrachtgever. Het opstellen van een goede omgevingsvisie en uitwerken naar een goed omgevingsplan is hierbij een goede manier om intern samen te werken. Alleen dan kunnen er goede documenten komen. En alleen dan kunnen de integrale kansen die de Omgevingswet biedt benut worden. Daarbij begint de tijd voor de omgevingsvisie wel te dringen. Die moet namelijk af zijn per 1-1-2027.

Om in dit proces te ondersteunen heeft Scobe een speciale leergang ontwikkeld. Deze opleiding zorgt voor een bredere blik bij bodemprofessionals op het gebied van de implementatie van de Omgevingswet, maar vooral de maatschappelijke opgave. Voor wie ook buiten zijn vakgebied wil kijken is de opleiding: Gebiedsregisseur vanuit bodem en water interessant.