Alarm!

maandag 12 februari 2018

Gerben van Dijk, voorzitter Herbestemmingsteam

Kent u het verhaal van de zeven vette en de zeven magere jaren? Ik moest er aan denken toen ik las over de nieuwe prognoses van het EIB. Zowel in 2018 als 2019 zal de bouwsector de snelstgroeiende sector van de Nederlandse economie zijn. De magere jaren zijn voorbij en de sector kan genieten van de vele vette jaren. Tussen de 7 redenen waarom de bouw volgens EIB nog jaren zal blijven floreren stond op de 2e plaats een wel zeer opvallende. En wel deze: ‘Transformatie valt sterk terug’.

Geplukt

Dat lijkt me op z’n minst voor de bedrijven die zich richten op transformatie en renovatie geen goed nieuws. Voor hen geen vette jaren? Volgens EIB is het geen verrassing omdat de kansrijke kantoren op zijn. Of om het in beleidstaal te zeggen ‘het laaghangend fruit is geplukt’. Komend jaar zullen er slechts 4.000 woningen in leegstaande gebouwen gerealiseerd worden. Dat zijn er duizenden minder dan afgelopen jaren.

Gek maken

Natuurlijk zie ik de cijfers ook dalen. Niet alleen bij kantoorgebouwen. Ik begreep onlangs dat het aantal aanvragen voor subsidie van haalbaarheidsonderzoeken voor herbestemming van monumenten ook een dalende lijn vertoond. Toch betwijfel ik of het EIB gelijk heeft in haar verklaring voor de terugval van transformatie. Ik heb sterk  de indruk dat bedrijven – en ook overheden -  zich gek laten maken door de nieuwbouwopgave. En dan blijkbaar nogal eenzijdig. ‘Ontwikkelaars zijn starters vergeten’ zo las ik in Cobouw.

Genoeg leegstand

Ik krijg signalen dat bouwbedrijven die in de crisis vanuit noodzaak gesnuffeld hebben aan herbestemming zich nu weer vol richten op nieuwbouw. Niet onlogisch als dat het eigene, het DNA, is van je bedrijf en het doen van herbestemmingsprojecten misschien lastiger was dan gedacht. Voor transformatie en herbestemming is dus simpelweg minder capaciteit beschikbaar. Dat is zorgelijk en het brengt de zo gewenste circulaire economie niet dichterbij. Als er een tijd is om tot een haalbare businesscase voor hergebruik van bestaande gebouwen te komen, dan is het deze. Dat vraagt wel om een substantiele groep bedrijven die zich daar komende jaren met ziel en zakelijkheid voor willen inzetten. Er komt nog genoeg leegstand beschikbaar om te transformeren.

Nieuwe crisis

Het verhaal van de vette en de magere jaren kwam goed omdat Jozef de Farao wist te overtuigen om het land in de vette jaren voor te bereiden op de slechte tijd die komen zou. Voor wie het eens na wil lezen: Bijbelboek Genesis, hoofdstuk 41. Toch dat veel en vaak verwenste transformatiefonds nog maar eens uit de kast halen. We kunnen het er beter nu over hebben en iets over afspreken dan wanneer we met een been in een nieuwe crisis staan.

Meer weten? Kom op 8 maart naar de Masterclass Leegstand en Transformatie