Planeconomie & Vastgoedrecht

Afschaffing nestkastjes in nieuwbouw woningen: wat schieten we er mee op?

dinsdag 14 januari 2025

Minister Mona Keijzer heeft uitgevogeld of de verplichting om nestkastjes voor de beschermde vogels in nieuwbouwwoningen in te bouwen kan worden geschrapt. Volgens haar is dat mogelijk. Deze afschaffing past in het kader om overbodige regels uit het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) te schrappen.[1] Het gaat om nestkastjes voor beschermde vogels, zoals huismussen, vleermuizen en gierzwaluwen.

Motie oppositie aangenomen  
Vanuit de politiek en de bouwwereld kwam er geen bijval. De oppositie diende juist een motie in om deze regel te handhaven. Een belangrijk motief voor deze motie was: als er op rijksniveau geen gestandaardiseerde regelgeving rond nestvoorzieningen komt, krijgt de bouwsector te maken met 342 gemeenten die elk hun eigen regels, aantallen en afmetingen rond nestgelegenheden voorschrijven. Bovendien zorgen landelijke regels voor lagere kosten dankzij standaardisering. Met een nipte meerderheid van één stem werd dat voorstel van GroenLinks-PvdA-Kamerlid Habtamu De Hoop aangenomen. Deze motie had ook de steun van de regeringspartij NSC.

Bouwwereld: geen besparing
Het bouwbedrijf Heijmans gaf aan door te gaan met deze maatregel: levert geen tijdswinst of besparing op. Verder meenden natuurorganisaties dat de woonwijken dan met meer insectenplagen te maken zouden krijgen. “Nestvoorzieningen in groene en gezonde wijken zijn van groot belang voor vogels en mensen. Vogels die afhankelijk zijn van de steden vinden zo een plek om te leven. Mensen die in groene wijken wonen waar vogelgeluiden te horen zijn, zijn fysiek en mentaal gezonder,” schrijft Bouw en Uitvoering.[2]

Furieuze reactie minister
Minister Keijzers reactie op deze motie was furieus. ‘Ik denk echt: waar zijn jullie nou mee bezig? Ongelofelijk! We willen allemaal minder regels. Elke keer als je een voorstel doet, dan hoor je: “Nou, toch maar niet dit voorstel”. Bizar. Deze komt uit mijn tenen. ‘Het meest bizarre vind ik hier nog wel dat er niet aan bewoners wordt gevraagd of zij zitten te wachten op nestvoorzieningen onder hun dak en in hun spouwmuren. Daar zouden we het met elkaar over moeten hebben. Als je dat vervolgens wilt, kan je voor een tientje bij de bouwmarkt een nestkastje kopen om aan je gevel te spijkeren.’ Gevolgd door de ontboezeming dat zij er zelf ook een heeft. Maar een verplichting is ‘betutteling’.[3]

Het is op dit moment nog onbekend of de minister de motie daadwerkelijk zal uitvoeren.


 

[1] De Kamer, gehoord de beraadslaging,  overwegende dat als er op rijksniveau geen gestandaardiseerde regelgeving rond nestvoorzieningen komt, de bouwsector te maken krijgt met 342 gemeenten die elk hun eigen regels, aantallen en afmetingen rond  nestgelegenheden voorschrijven;

 -overwegende dat de sector zelf aangeeft dat, onderbouwd door vogeltellingen en vleermuistellingen van de afgelopen 40 jaar, het realiseren van nestgelegenheden in nieuwbouw een noodzakelijke maatregel is om de  grote afname van biodiversiteit in onze steden en dorpen te keren;

- overwegende dat de meerkosten voor nestvoorzieningen beperkt zijn, en  niet opwegen tegen de proceskosten om per gemeente te moeten  doorgronden wat de gemeentelijke regelgeving hierover schrijft en om dit  per woningproject te moeten ontwikkelen, te detailleren en per gemeente  in te moeten bouwen, en landelijke standaardisering middels het BBL de  sleutel naar kostenbesparing is;

- overwegende dat door diezelfde standaardisering nestvoorzieningen snel  en efficiënt in industrieel vervaardigde coneptwoningen kunnen worden  opgenomen;

- verzoekt de regering om nestgelegenheden niet uit het Besluit  Bouwwerken Leefomgeving te halen en zo spoedig mogelijk de opname  van specifieke voorschriften voor nestgelegenheden voor vleermuizen,

 gierzwaluwen en huismussen in nieuwbouw in het Besluit Bouwwerken  Leefomgeving bekend te maken en in werking te laten treden.

- verzoekt de regering om met marktpartijen aan tafel te gaan en een lijst  op te stellen met andere mogelijk te schrappen regels en eisen die wél  zorgen voor versnelling van de woningbouw en de Kamer hierover te  informeren

Bron: Verslag tweeminutendebat Woningbouwopgave en koopsector, 5 december 2024;  Tweede Kamer, vergaderjaar 2024–2025, kamerstuknummer 32 847, nr. 1234, Verslag Plenaire vergadering stemmingen 17 december 2024.

[2] Nestvoorzieningen uit Bbl: 'Dooie mus' voor Mona Keijzer - Bouw en Uitvoering

[] Verslag tweeminutendebat Woningbouwopgave en koopsector, 5 december 2024, zie Financieel Dagblad 17 december 2024