Planeconomie & Vastgoedrecht

2e Voortgangsrapportage modernisering grondbeleid: wat is er nieuw?

dinsdag 14 januari 2025

Op 20 december 2024 verscheen de tweede voortgangsrapportage[1] over modernisering van het grondbeleid. Die rapportage gaat in op de stand van zaken van de maatregelen, acties en verkenningen die zijn aangekondigd in de eerdere brief 'Modernisering van het grondbeleid'[2] van 3 april 2024. Er zijn toch een paar opvallende wijzigingen in “Spoor II”.

Spoor I: Gaat over het beter benutten van het huidige grondbeleidsinstrumentarium

  • Het overzicht over kennis rond grondbeleid is afgerond. De wijze waarop die ingezet moet worden zal waarschijnlijk via regionale interventies gaan lopen. Dit is een verduidelijking.
  • Voor wat betreft het voorkeursrecht valt er niet zoveel voorgang te melden.
  • Ook voor wat betreft de Financiële Arrangementen en het RVB is er nog niet veel nieuws te melden.

Spoor II: Gaat over beter dekken en makkelijker verhalen van publieke kosten

  • Voor wat betreft kostenverhaal leek er in de eerste nota sprake van ‘model nota’s’ en vaste bedragen. Dat zien we nu niet terug. Er is een stap teug gezet en er wordt bekeken wat wel en niet goed lijkt te gaan. Daarna zal beleid volgen.
  • Was in de april brief nog sprake van het feit dat de aanpassing van de plankostenscan was doorgevoerd. Nu is er sprake van een nieuw onderzoek met nieuwe tarieven. Het onderzoek zal ook ingaan op meer werk aan ruimtelijke plannen met onder andere participatie, duurzaamheid en stijging van de kosten BRM/WRM.
  • Er komen taxatie-instructies voor inbrengwaarden. Of die nu gaan focussen op de gebruikswaarde zoals eerder aangekondigd is nog niet duidelijk.

Spoor III: Waardestijging van grond beter benutten voor publieke doelen

  • Baatbelasting zou kunnen gaan verschuiven naar een heffing onder de Omgevingswet.
  • Rond de planbatenheffing is er niet veel nieuws te melden, behalve dat als een wetswijziging nodig is, we dat pas in 2027 gaan merken. We kunnen ons alvast voorbereiden, zodat we niet overvallen worden.

Samenhang acties
Er is een sterke samenhang tussen de verschillende maatregelen en acties binnen de drie sporen. De resultaten van de onderzoeken en de daaruit volgende voorstellen moeten dan ook zorgvuldig en met een integrale blik worden beschouwd.

Planning  
Voor alle drie de sporen zijn activiteiten gestart en een groot deel van de onderzoeken komt nog dit jaar beschikbaar:

  • In het eerste kwartaal van 2025 informeert de regering de Kamer over de mogelijkheden voor het vergroten van de grondbeschikbaarheid door het Rijk.
  • In het tweede kwartaal van 2025 licht de regering de Kamer in over de vervolgstappen voor de planbatenheffing, inbrengwaarde en een verbetering van de baatbelasting.

[1] Kamerstuknummer 34682, nr. 208 Nationale Omgevingsvisie; 20 december 2024

[2] Kamerstuknummer 34682, nr. 189 Nationale Omgevingsvisie; 3 april 2024

naar nieuwsoverzicht